Kłopot z gazami jelitowymi to przypadłość, która dotknęła prawie każdej osoby. Fizjologicznie każdy pracownik ma w jelitach pewną objętość gazów. Wzdęcia oraz kłopoty z gazami pojawiają się w sytuacji, gdy ich nadmiar składa się w jelitach. Które są etiologie nadmiernych gazów jelitowych? Jak zapobiegać wzdęciom oraz jak zmodyfikować dietę, by zabezpieczyć się przed tym kłopotem? Obecność gazów w jelitach jest naturalnym procesem. U dorosłego zdrowego człowieka objętość gazów jelitowych sięga blisko 200 ml, a łączna dobowa objętość ?wiatrów? wydalanych z organizmu dochodzi chociażby do 600 ml – usuwane są od kilkunastu do chociażby 25 razy w czasu doby.
Gazy w jelitach mają dwa podstawowe źródła
Po pierwsze: gazy jelitowe częściowo składają się z powietrza połykanego podczas mówienia oraz jedzenia posiłków – tu głównymi elementami są azot oraz tlen. Drugim źródłem są gazy będące produktami fermentacji jelitowej, mającej znaczenie w jelicie grubym. Te są bardzo zróżnicowany skład. Produktami metabolizmu bakteryjnego w jelicie potrafią być: gazy bezwonne (metan, dwutlenek węgla, wodór) i gazy ze specyficznym aromatem (siarkowodór oraz różne pochodne siarkowe). O liczby oraz składzie gazów pochodzących z fermentacji bakteryjnej decyduje: skład mikroflory bakteryjnej, typ spożywanej żywności i sprawność procesów metabolicznych będących w jelitach.
Zbytnie gazy jelitowe – etiologie
Jest wiele powodów, dla których potrafią łączyć się zbytnie gazy w jelitach. Etiologii tego stanu rzeczy to przede wszystkim (1, 2):
•zwiększone porcje połykanego powietrza, wynikające np. z żucia gumy czy palenia papierosów,
•częste spożywanie żywności, która przyczynia się do wzmożonej wytwórczości gazów w jelitach (tzw. gazotwórczej),
•nietolerancje pokarmowe (np. zespół nietolerancji laktozy),
•spowolnienie motoryki jelitowej, połączone z mechanicznym upośledzeniem przepływu w przewodzie pokarmowym (czynnościowe czy polekowe),
•niemożność odbicia połkniętego powietrza (np. wskutek przebytej operacji refluksu żołądkowo-przełykowego),
•zbytnia ilość bakterii w jelicie cienkim,
•nieprawidłowy skład mikroflory w jelicie grubym, zwiększone procesy fermentacji,
Gazy jelitowe – leczenie oraz zapobieganie
Ciężko o jednoznaczną diagnostykę wzdęcia, czyli zwiększonego składania się gazów jelitowych. Gdy do subiektywnego odczucia nadmiernego wypełnienia jelit gazami dochodzą różne sygnały, wtedy należy poszukiwać organicznej etiologie połączonej z funkcjonowaniem układu pokarmowego.
Gazy jelitowe – zapobieganie tworzeniu wzdęć:
•powolne spożywanie posiłków, staranne żucie oraz rozdrabnianie,
•picie przez słomkę, wykluczenie picia napojów gazowanych,
•zaprzestanie żucia gumy oraz palenia papierosów,
•staranna weryfikacja spożywanych artykułów oraz wykluczenie tychże posiłków, które potrafią skutkować zbytnie wytwarzanie gazów jelitowych
•wykorzystywanie probiotyków w celu przywrócenia równowagi dobroczynnej mikroflory jelitowej oraz neutralizacji szkodliwych drobnoustrojów,
•ostrożne spożywanie produktów mlecznych a jego przetworów zawierających cukier mleczny (czyli laktozę) – potrafią być etiologią wzdęć towarzyszących nietolerancji laktozy.
