Rola jodu w organizmie – jak objawia się jego niedobór i nadmiar?
Jod jest niezwykle ważnym i niezbędnym mikroelementem. Jego nadmiar lub niedostatek może powodować negatywne skutki w organizmie. Nie potrzebujemy go wiele, jest to jedynie kilka gramów jodu w ciągu całego życia, czyli ok. 200 mikrogramów dziennie. Ludzkie ciało zawiera go około 30-50 mg, a największa jego ilość znajduje się w tarczycy, dla której ten pierwiastek jest niezbędny, by prawidłowo funkcjonowała. Najłatwiej będzie dostarczyć go w diecie, z pożywieniem lub wodą. Z tego też względu w 1997 roku wprowadzono sól jodowaną, aby zapobiec skutkom niedoboru tego mikroelementu. W przypadku tarczycy jod odpowiada za produkcję hormonów, tyroksyny i jej aktywnej formy trójodotyroniny. Dzięki ich odpowiedniej ilości zależy prawidłowe funkcjonowanie mózgu, serca, nerek, mięśni, przysadki mózgowej i układu nerwowego. Reguluje też proces dojrzewania oraz wzrostu komórek i temperaturę ciała. Jod możemy dostarczyć z pożywienia, czyli z ryb, soli, skorupiaków, jajek i przetworów mlecznych.
Niedobory tego pierwiastka prowadzą do powiększenia się gruczołu tarczowego, pojawienia się wola tarczycy i niedoczynności. U dzieci przy okazji doprowadzi to do opóźnienia rozwoju psychicznego i fizycznego.Niezwykle poważne konsekwencje dotyczą kobiet w ciąży, u których nienarodzonego jeszcze dziecka może dojść do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu i poronienia lub przedwczesnego porodu.
W przypadku nadmiaru jest większa tolerancja organizmu i zdarza się, że organizm go toleruje. Natomiast, gdy jest obecność autoimmunologicznej choroby tarczycy, to nadmiar jodu może spowodować naprawdę negatywne w skutkach efekty. Może dojść do nadczynności tarczycy, nadmiernego wydzielania śluzu w oskrzelach, odczynów alergicznych, ale także do ostrego zatrucia tym pierwiastkiem, prowadzącego do wymiotów, białkomoczu, biegunki, bólu brzucha i problemów z prawdiwłowym funkcjonowaniem serca. Jednakże do tych konsekwencji dochodzi rzadziej, niż w przypadku niedoborów, dlatego warto pilnować diety i stężenia tego pierwiastka w organizmie.
